Yerel yönetimler ve yerelden enerji yatırımları konferansı yapıldı: “KOOPERATİFLEŞEREK YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARINA YÖNELELİM”

MİTSO’nun da desteğiyle düzenlenen “Yerel Yönetimler ve Yerelden Enerji Yatırımları Konferansı“nda fosil yakıtlar nedeniyle dünyada yaşanmakta olan küresel ısınmaya dikkat çekildi ve kooperatifleşerek yenilenebilir enerji üretimi önerildi. Türkiye ve dünyada kooperatifler eliyle yenilenebilir enerji üretimi örnekleri de verilen konferansta insanların enerji ihtiyacının sürekli arttığı bir dünyada, 2050 yılında, dünyanın tüm yüzeyinin güneş panelleriyle kaplanması durumunda bile enerji ihtiyacının karşılanamayacağı belirtilerek enerji ihtiyacındaki artışın kontrol altında tutulması gerektiği bildirildi.

            Milas’ta uluslararası katılımla “Yerel Yönetimler ve Yerelden Enerji Yatırımları” konulu bir konferans düzenlendi. Avrupa Yenilenebilir Enerji Birliği (RESCOOP-EU),  Çanakkale Troya Çevre Derneği, Muğla Karia Enerji Kooperatifi tarafından düzenlenen ve Türkiye Belediyeler Birliği, Milas Belediyesi ve Milas Ticaret ve Sanayi Odası’nın desteğiyle gerçekleştirilen konferansa İsviçre, Yunanistan ve Almanya‘dan konuşmacılar da katıldılar. Muğla ve ilçeleriyle birçok ilden pek çok kişinin izlediği konferansın “ev sahibi” olarak açılış konuşmasını yapan Muğla Karia Enerji Kooperatifi’nden Reşat Uygun, fosil yakıtlardan kaynaklanan küresel ısınma karşısında yenilenebilir enerji kaynaklarından yararlanarak enerji üretimi için enerji kooperatiflerinin önemini vurguladı.

            Çanakkale Troya Çevre Derneği’nden Oral Kaya da konuşmasında “Kentler, iklim değişikliğinin kaynağıdır” dedi.Kaya, bugün dünyada yaşanmakta olan sel, hava kirliliği, kentleşmenin yarattığı sorunlar, iklim değişikliği gibi sorunların kentlerden kaynaklandığın anlatan Kaya “Çünkü bunun nedeni en çok enerjiyi tüketenin kentler olmasıdır” diye konuştu. Amaçlarının enerji kooperatifleriyle yerel yönetimleri bir araya getirmek olduğunu anlatan Oral Kaya son beş yılda Türkiye’de yenilenebilir enerji üretiminde çok büyük gelişmeler yaşandığını” da ifade etti.

            Konferansın destekçilerinden Heinrich Böll Stiftung Derneği – Türkiye temsilcisi Menekşe Kızıldere de konuşmasında 45 yenilenebilir enerji kooperatifinin işbirliğiyle,yenilenebilir enerji üretimine dikkat çekmek amacıyla kooperatiflerin olduğu illerde toplantılar yapmakta olduklarını anlattı. Menekşe Kızıldere bu kapsamda Türkiye’de daha önce üç toplantı yapıldığını  dördüncü toplantının ise Muğla Karia Enerji Kooperatifinin davetiyle Milas’ta yapılmakta olduğunu belirtti.

            Milas Belediye Başkanı Muhammet Tokat da konferansa katılan konuklara “hoşgeldiniz” diyerek başladığı konuşmasında “Bu çalışmanın içerisinde birçok kavram geçiyor; yerel yönetimler geçiyor. Yenilenebilir enerji geçiyor. Kooperatifleşme ve kooperatifler geçiyor. Hepsi bizi heyecanlandıran kavramlar. Bunlardan edinebileceğimiz bilgiler ve diğer yerlerden, deneyimlerden edinebileceğimiz katkılar bizim de burada ufkumuzu açacak. Kazanımlar elde etmemizi sağlayacak” diye konuştu ve konferansı düzenleyenlere ve katkıda bulunanlara teşekkür etti.

            Heinrich Böll Stiftung Derneğinden Menekşe Kızıldere‘nin yönetiminde başlayan ilk oturumda yerel yönetimler ve yenilenebilir enerji kooperatifleri konusu işlendi. Menekşe Kızıldere konuşmasında fosil enerjiden yenilenebilir enerjiye geçişin yerelde çok daha yaygın olarak yapılabileceğini ve bunun yereli de güçlendirebileceğini anlatarak “Enerjide bağımsız olan yerel, politik olarak da daha güçlü olacaktır” dedi.

            Konferansa video konferans yöntemiyle bağlanan Birleşmiş Milletler ILO Kooperatifler İsviçre Temsilcisi Simel Esim konuşmasında Kooperatiflerin yenilenebilir enerji üretiminde çok önemli görevler yapabileceğini anlattı. Simel Esim, ILO’nun da daha yeşil  bir ekolojiye geçişte kooperatiflerle işbirliğine hazır olduğunu söyledi.

            Konferansta video konferans yöntemiyle görüşlerini aktaran Yunanistan’dan Girit Teknik Üniversitesi Enerji Kooperatifleri Temsilcisi Theocharis Tsoutsos ise konuşmasında Yunanistan’daki deneyimleri anlattı.

            Denizli’nin Bozkurt Belediye Başkanı Birsen Çelik de konuşmasında ilçelerinde yaptıkları uygulamalardan örnekler anlattı. Belediyeye kaynak yaratmak amacıyla 2017 yılında 20 dönümlük bir alana 1 megawatlık bir güneş enerjisi santralı kurduklarını, belediyenin enerji ihtiyacını karşıladıktan sonra artanını devlete sattıklarını dile getiren Birsen Çelik “12 bin kişilik ilçede ayrıca 18 bin büyükbaş ve 8 bin de küçükbaş hayvanımız var. Bu kadar hayvanımız olunca bunların gübrelerinden biyogaz işine girdik. Tesisimizi kurduk. Burada sadece enerji üretmiyoruz, yan ürünü olansu buharı ile örtü altı tarım da yapmaya başladık. Ayrıca gübre de kalıyor, geride. Bunu da zenginleştirerek çiftçilerimize satıyoruz” dedi. Birsen Çelik, 1 buçuk milyon metrekarelik orman alanını Bakanlıktan kiralayarak burada künar, çeviz elde ettiklerini, orman seyreltmesi sırasında çıkan tomruklardan biyokütle enerjisi elde ettiklerini, kerestelerden ayrıca şehir mobilyaları üreterek diğer belediyelere sattıklarını da  anlattı. Birsen Çelik “1 megawatlık güneş enerjisi yanında biyogazdan 3.5 megawatlık biyogaz ve biyokütle enerjisi üretiyor ve satıyoruz. biz böylece vatandaşlara bir rol/model oluşturmaya, onları heveslendirmeye, hatta hasetledirmeye çabalıyoruz. Biliyorsunuz, her kent ürettiği ürünler için festivaller düzenler. biz, Bozkurt Belediyesi olarak Enerji Festivali düzenliyoruz.” diye konuştu.

            Çanakkale Belediye Başkan Yardımcısı İrfan Mutluay ise konuşmasında çevreye duyarlı, insan odaklı bir belediyecilik anlayışıyla çalıştıklarını belirtti. Biga yarımadasının yüzde 54’ünün ormanlarla kaplı olmasına rağmen son 20 yıldır kirli enerjilerin de odağı haline geldiklerini anlatan Mutluay şu anda 5 termik santralle çevrili olduklarını ve daha 11 termik santralin de bölgeye yapılmak istendiğini anlatarak mutlaka alternatif enerjiye yönelmek gerektiğini söyledi. Mutluay konuşmasının devamında Çanakkale’de ilk elde 4 milyon 45 bin TL karşılığında anahtar teslim olarak güneş enerjisi santrali kurduklarını ve kurdukları tesisten yaklaşık 1 megawatlık enerji elde ettiklerini söyledi. Ürettikleri elektriğin yarısını kendilerinin kullandığını, yarısını da TEDAŞ’a sattıklarını anlatan İrfan Mutluay sistemin 5 yıl içinde kendisini finanse edeceğini ve kullanım ömrünün 25olduğunu anlatarak 20 yıl boyunca enerjilerini bedavaya getireceklerini ifade etti.

            Muğla Büyükşehir Belediyesi Çevre Kontrol Daire Başkanı Aylin Giray ise konuşmasında Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Gürün’ün güneş enerjisi başta olmak üzere yenilenebilir enerji konusunda çok duyarlı olduğunu ve 2014 yılında büyükşehir olduktan sonra bu konuda pek çok yatırım yaptıklarını anlattı. Kentin karbon izinin saptanmasıyla işe başladıklarını anlatan Aylin Giray  karbon ayak izinin küçültülmesi için çalışmalarını sürdürdüklerini ifade etti. Katı atık depolama tesislerinde biyogaz elde etmeyi amaçladıklarını belirten Aylin Giray Menteşe’ye yeni yapılan otobüs terminalinin çatısından güneş enerjisi üretimi yaptıklarını ve otogarın enerji ihtiyacının yüzde 80’inin bu şekilde karşılandığını anlatarak yeni yapılacak diğer otogarlarda da aynı şekilde çatılarından ise güneş enerjisi üretimi yapacaklarını söyledi. Konuşmasında “İmar Barışı”nın da olumsuz etkilerine değinen Aylin Giray “İmar Barışı denen bir imar kabusu var başımızda. Keşke böyle bir şey olmasa” diye konuştu.

            Yenilenebilir enerjide yurtdışı örneklerin değerlendirildiği oturumda ise Almanya’dan WECF – Kadınlar Enerji Kooperatifinden Katherina Habersbrunner konuşmasında özetle “Enerji üretiminde kimler egemen, dediğinizde erkek egemen bir yapı olduğunu görüyorsunuz. Biz kadınları işin içine çekmeye çalışıyoruz…. Almanya’da yenilenebilir enerji üretiminde gelişmeler var. Almanya’da bazı belediyeler bu işi çok ciddiye alıyor. Yeşil Partiler de iklimin korunmasında farkındalığı arttırdılar… Enerji kooperatifleri Almanya’da binden fazla çeşitlilik gösteriyor. Almanya’nın ihtiyacı olan toplam enerjinin yarısını yerel enerji ile karşılayabiliyorsunuz ” diye konuştu.

            Hırvatistan’dan Enerji Kooperatifi Temsilcisi ve Avrupa Yenilenebilir Enerji kooperatifleri Birliği – RESCOOP-EU’dan Boris Pavlin de konuşmasında Osnabrück Belediyesinin yenilenebilir enerji üretimi ile ilgili çalışmalarını anlattı. Almanya’da, Fukushima Nükleer Santralindeki felaketten sonra nükleer enerjiden vazgeçilme kararı alındığını anlatan Boris Pavlin “Yenilenebilir enerji, şu anda kullanmakta olduğumuz enerjinin yaklaşık yüzde 50’sini oluşturuyor. Yakında termik enerjiden kurtulacağız. 2050 yılında ise tüm enerjimizi yenilenebilir enerjiden karşılayacağız. İnsanları teşvik etmek istiyorduk. Tüm çatıların ölçümlerini havadan yere sinyal göndererek yaptık. Topladığımız verileri insanların kullanımına sunduk. Başlangıçta insanlarda bir güvensizlik vardı. Biz de belediyeleri işin ortasına koyalım, dedik. Belediyeler, yenilenebilir enerji kooperatiflerinin ortakları oldu… Hırvatistan senaryosu başka ülkelere de uygulanabilir” dedi.

            Danimarka’dan Nardik Folkecenter – Araştdırma Enstitüsü ve Enerji Kooperatifi temsilcisi Afrodit Adsal ise konuşmasında Danimarka’daki uygulamalardan örnekler verdiği konuşmasında petrol krizi yaşandığı dönemde Danimarka’da pazar günleri arama kullanmanın yasaklandığını anlatarak bu dönemle yenilenebilir enerji üretimi için arayışlar başladığını söyledi. Afrodit Adsal bugün Danimarka’nın yenilenebilir enerji üretim tesislerini ülke geneline dağıtarak enerji naklinde yaşanan kayıpların da önüne geçtiğini anlattı ve “Bugün Danimarka kullandığı enerjinin yüzde 145’ini yenilenebilir enerji olarak üretmektedir. Bu nasıl başarıldı? Önce hedef koydular. İnsanları teşvik ettiler. Zaman içinde, teknolojik gelişmeleri gözeterek hedeflerini yenilediler” dedi.

            Almanya’nın Osnabrück Belediyesi Enerji Müdürü Detleft  Gerdts ise konuşmasında orman atıklarıyla biokütle enerjisi üretildiğini ve odunların yakılmasıyla ortaya çıkan küllerin ormana dökülerek biyolojik yapının korunduğunu anlattı.

            Konferans daha sonra “Yenilenebilir Enerji ve Bölgesel Kullanımı” konulu oturum ve ardından “Yenilenebilir Enerji Üretiminde Mevzuat” başlıklı oturumlarla sürdü. Türkiye Barolar Birliği’nden Gökhan Candoğan ile Temir Enerji Vakfı’ndan Faruk Telemcioğlu yenilenebilir enerji üretiminde karşılaşılan yasal sorunlardan söz ederlerken NORTEL Elektrik firması temsilcisi Cem Yalçın ise rüzgar enerjisi üretiminde ithalata dayalı bir sistem olduğunu belirterek yerli üretimin teşvik edilmesi gerektiğini anlattığı konuşmasının ardından konferans sona erdi.